8 października tego roku opublikowany został Specjalny Raport IPCC dotyczący ograniczenia globalnego ocieplenia klimatu o 1,5°C.
Pracujemy obecnie nad oficjalnym tłumaczeniem Podsumowania dla Decydentów, z myślą o opublikowaniu go na stronie IPCC (podobnie, jak wcześniej Podsumowania dla Decydentów I Grupy Roboczej 5 Raportu IPCC).
Proces recenzji tłumaczenia jest w toku, ale uznaliśmy, że ze względu na zbliżającą się konferencję COP24 w Katowicach, opublikujemy na portalu roboczą wersję tłumaczenia.

Specjalny Raport IPCC – podsumowanie dla decydentów:
Wstęp i część A
część B
część C
część D

B. Prognozowana zmiana klimatu, potencjalne skutki i zagrożenia

B1. Modele klimatyczne przewidują znaczące różnice w regionalnych charakterystykach klimatycznych pomiędzy klimatem dzisiejszym i cieplejszym o 1,5°C,7 oraz między klimatem cieplejszym o 1,5°C a 2°C.8 Różnice te obejmują wzrost: średniej temperatury w większości regionów lądowych i oceanicznych (wysoki poziom ufności), temperatur maksymalnych w większości zamieszkanych regionów (wysoki poziom ufności), silnych opadów w kilku regionach (średni poziom ufności) oraz prawdopodobieństwa występowania susz i deficytów opadów w niektórych regionach (średni poziom ufności). {3.3}

B1.1. Dane dotyczące zmian niektórych ekstremów klimatycznych i pogodowych wskutek globalnego ocieplenia o około 0,5°C wspierają wniosek, że dodatkowe 0,5°C ocieplenia w porównaniu z obecnym wiąże się z kolejnymi zauważalnymi zmianami w tych ekstremach (średni poziom ufności).
Przewiduje się, że przy globalnym ociepleniu do 1,5°C w porównaniu z poziomem sprzed epoki przemysłowej, dojdzie do specyficznych regionalnych zmian klimatu, w tym wzrostu temperatur ekstremalnych w wielu regionach (wysoki poziom ufności), wzrostu częstotliwości, intensywności i/lub ilości intensywnych opadów w kilku regionach (wysoki poziom ufności)oraz wzrostu intensywności lub częstotliwości występowania susz w niektórych regionach (średni poziom ufności). {3.2, 3.3.1, 3.3.2, 3.3.3, 3.3.4, Tabela 3.2}

B1.2. Prognozuje się większy niż GMST wzrost ekstremów ciepła na lądach (wysoki poziom ufności): temperatura podczas ekstremalnie gorących dni w umiarkowanych szerokościach geograficznych wzrośnie o około 3°C przy globalnym ociepleniu wynoszącym 1,5°C i o około 4°C przy ociepleniu o 2°C, a temperatura najchłodniejszych nocy w wysokich szerokościach geograficznych przy ociepleniu (globalnym) o 1,5°C będzie wyższa o około 4,5°C, a przy ociepleniu (globalnym) o 2°C o około 6°C (wysoki poziom ufności).
Przewiduje się, że liczba dni gorących wzrośnie w większości regionów lądowych, przy czym największy wzrost nastąpi w regionach tropikalnych (wysoki poziom ufności). {3.3.1, 3.3.2, Ramka Międzyrozdziałowa 8 w Rozdziale 3}

B1.3. Przewiduje się, że w niektórych regionach zagrożenia związane z suszami i deficytem opadów atmosferycznych będą przy globalnym ociepleniu o 2°C wyższe niż w przypadku ocieplenia o 1,5°C (średni poziom ufności).
Przewiduje się, że w różnych regionach półkuli północnej, położonych w wysokich szerokościach geograficznych i/lub wysoko nad poziomem morza, we wschodniej Azji i wschodniej Ameryce Północnej, zagrożenia związane z intensywnymi opadami atmosferycznymi będą przy globalnym ociepleniu o 2°C większe niż w przypadku 1,5°C (średni poziom ufności).
Przewiduje się, że intensywne opady związane z cyklonami tropikalnymi będą przy ociepleniu o 2°C większe niż przy ociepleniu o 1,5°C (średni poziom ufności).
W innych regionach prognozy zmian występowania intensywnych opadów atmosferycznych przy ociepleniu o 2°C w porównaniu z 1,5° są obarczone dużym stopniem nieufności. Przewiduje się, że w skali globu intensywność opadów będzie przy ociepleniu o 2,0°C większa niż przy ociepleniu o 1,5°C (średni poziom ufności). W wyniku wzrostu intensywności opadów przewiduje się, że powierzchnia lądów objęta zagrożeniem powodziowym będzie przy ociepleniu o 2°C większa niż przy ociepleniu o 1,5°C (średni poziom ufności). {3.3.1, 3.3.3, 3.3.4, 3.3.5, 3.3.6}

B2. Przewiduje się, że przy ociepleniu o 1,5°C średni wzrost światowego poziomu morza do 2100 r. będzie o około 0,1 metra niższy niż przy ociepleniu o 2°C (średni poziom ufności). Poziom morza będzie nadal się podnosić długo po roku 2100 (wysoki poziom ufności), a skala i tempo tego wzrostu zależą od przyszłych scenariuszy emisji.
Wolniejsze tempo wzrostu poziomu morza daje większe możliwości adaptacji dla systemów antropogenicznych i środowiska naturalnego małych wysp, nisko położonych obszarów nabrzeżnych i delt (średni poziom ufności). {3.3, 3.4, 3.6}

B2.1. Prognozy na podstawie symulacji modelami sugerują, że orientacyjny średni wzrost światowego poziomu morza (w stosunku do okresu 1986-2005) wyniesie od 0,26 do 0,77 m do 2100 r. w przypadku globalnego ocieplenia o 1,5°C, czyli o 0,1 m (0,04-0,16 m) mniej niż w przypadku globalnego ocieplenia o 2°C (średni poziom ufności).
Obniżenie wzrostu średniego poziomu morza o 0,1 m oznacza, że liczba osób narażonych na związane z tym ryzyko byłaby przy założeniu liczby ludności z 2010 roku i braku adaptacji nawet o 10 mln mniejsza (średni poziom ufności). {3.4.4, 3.4.5, 4.3.2}

B2.2. Poziom morza będzie nadal wzrastał po roku 2100, nawet jeśli globalne ocieplenie w XXI wieku zostanie ograniczone do 1,5°C (wysoki poziom ufności). Niestabilność l lodowców szelfowych Antarktydy i/lub nieodwracalna utrata lądolodu Grenlandii mogłyby spowodować wielometrowy wzrost poziomu morza na przestrzeni od setek do tysięcy lat. Niestabilności te mogą zostać uruchomione globalnym ociepleniem o 1,5-2°C (średni poziom ufności). {3.3.9, 3.4.5, 3.5.2, 3.6.3, Ramka 3.3, Rysunek SPM.2}

B2.3. Rosnące ocieplenie zwiększa narażenie ludzi i środowiska naturalnego małych wysp, nisko położonych obszarów nabrzeżnych i delt na zagrożenia będące skutkiem wzrostu poziomu morza, związane ze wzmożonym przenikaniem słonej wody do pokładów wodonośnych, oraz zalewaniem powodującym szkody w infrastrukturze (wysoki poziom ufności).
Ryzyko związane z podnoszeniem się poziomu morza jest przy ociepleniu o 2°C wyższe niż przy ociepleniu o 1,5°C. Przy globalnym ociepleniu o 1,5°C wolniejsze tempo wzrostu poziomu morza zmniejsza te zagrożenia, dając większe możliwości adaptacji, w tym zarządzania naturalnymi ekosystemami nabrzeżnymi i ich odbudowa, oraz umacnianiem infrastruktury (średni poziom ufności). {3.4.5, Rysunek SPM.2, Ramka 3.5}

B3. Przewiduje się, że wpływ ocieplenia o 1,5°C na różnorodność biologiczną i ekosystemy na lądach, wliczając w to utratę i wymieranie gatunków, będzie niższy niż wpływ ocieplenia o 2°C. Przewiduje się, że ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C w porównaniu z 2°C ograniczy presję na ekosystemy lądowe, słodkowodne i przybrzeże oraz pozwoli zachować więcej usług świadczonych przez nie ludziom (wysoki poziom ufności). (Rysunek SPM.2) {3.4, 3.5, Ramka 3. , Ramka 4.2, Ramka Międzyrozdziałowa 8 w Rozdziale 3}

B3.1. Przewiduje się, że przy ociepleniu o 1,5°C, spośród 105 000 przebadanych gatunków,9 6% owadów, 8% roślin i 4% kręgowców utraci ponad połowę swojego zasięgu geograficznego. Przy ociepleniu o 2°C będzie to odpowiednio 18% owadów, 16% roślin i 8% kręgowców (średni poziom ufności). Wpływ innych zagrożeń dla bioróżnorodności, takich jak pożary lasów czy rozprzestrzenianie się gatunków inwazyjnych, jest przy ociepleniu o 1,5°C niższy niż przy ociepleniu o 2°C (wysoki poziom ufności). {3.4.3, 3.5.2}

B3.2. Przewiduje się, że około 4% (przedział międzykwartylowy 2-7%) powierzchni lądów doświadczy przekształcenia z jednego rodzaju ekosystemu na inny przy ociepleniu o 1°C, w porównaniu do 13% (przedział międzykwartylowy 8-20%) przy ociepleniu o 2°C (średni poziom ufności). Wskazuje to, że zagrożony obszar będzie przy ociepleniu o 1,5°C około 50% mniejszy w porównaniu z ociepleniem o 2°C (średni poziom ufności). {3.4.3.1, 3.4.3.5}

B3.3. Położona w wysokich szerokościach geograficznych tundra i lasy borealne są szczególnie zagrożone degradacją i stratami spowodowanymi zmianą klimatu, a zakrzaczenia już wdzierają się w obszary tundry (wysoki poziom ufności), przy czym w miarę postępowania ocieplenia proces ten będzie się nasilał. Przewiduje się, że ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C względem 2°C, w skali stuleci zapobiegnie rozmarznięciu wieloletniej zmarzliny o powierzchni od 1,5 do 2,5 mln km2 (średni poziom ufności). {3.3.2, 3.4.3, 3.5.5}

B4. Przewiduje się, że ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C porównaniu do tego o 2°C ograniczy wzrost temperatury oceanów, a także związany z tym wzrost zakwaszenia wody morskiej, a także spadek koncentracji tlenu w oceanach (wysoki poziom ufności). W związku z tym przewiduje się, że ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C zmniejszy zagrożenia dla morskiej bioróżnorodności, rybołówstwa i ekosystemów a w konsekwencji ich usług świadczonych przez nie ludzkości, co potwierdzają niedawne zmiany w ekosystemach arktycznych związanych z lodem morskim i ekosystemach raf koralowych ciepłych wód (wysoki poziom ufności). {3.3, 3.4, 3.5, Ramki 3.4, 3.5}

B4.1. Istnieje wysoki poziom ufności, że prawdopodobieństwo wolnego od lodu Oceanu Arktycznego w lecie jest znacznie niższe przy globalnym ociepleniu o 1,5°C niż przy 2°C. Przy ociepleniu o 1,5°C prognozuje się jedno lato arktyczne bez lodu morskiego na stulecie. Przy ociepleniu o 2°C prawdopodobieństwo to wzrasta do co najmniej jednego na dekadę. Skutki przekroczenia progu temperatury [1,5°C] są odwracalne dla pokrywy lodowej Arktyki w skali dziesięcioleci (wysoki poziom ufności). {3.3.8, 3.4.4.7}

B4.2. Przewiduje się, że globalne ocieplenie o 1,5°C spowoduje przesunięcie się obszaru występowania wielu gatunków morskich w wyższe szerokości geograficzne, jak również spowoduje wzrost szkód w wielu ekosystemach. Oczekuje się również, że skutkiem tego będzie zmniejszenie zasobów przybrzeżnych, powodujące zmniejszenie wydajności rybołówstwa i akwakultury (zwłaszcza na niskich szerokościach geograficznych).
Przewiduje się, że zagrożenia związane ze zmianą klimatu będą wyższe przy ociepleniu o 2°C niż o 1,5°C (wysoki poziom ufności). Przewiduje się m.in., że rafy koralowe zmniejszą się o kolejne 70-90% przy ociepleniu o 1,5°C (wysoki poziom ufności), z większymi stratami (>99%) przy ociepleniu o 2°C (bardzo wysoki poziom ufności). Ryzyko nieodwracalnej utraty wielu ekosystemów morskich i przybrzeżnych wzrasta wraz z postępowaniem globalnego ocieplenia, zwłaszcza przy wzroście temperatury o 2°C lub większym (wysoki poziom ufności). {3.4.4.4, Ramka 3.4}

B4.3. Przewiduje się, że stopień zakwaszenia oceanów spowodowany wzrostem stężenia CO2 związanym z globalnym ociepleniem o 1,5°C nasili niekorzystne następstwa ocieplenia, a jeszcze bardziej przy ociepleniu o 2°C, wpływając na wzrost, rozwój, zwapnienie i przeżywalność szerokiego wachlarza gatunków, np. od glonów po ryby, a tym samym ich obfitość (wysoki poziom ufności). {3.3.10, 3.4.4}

B4.4. Oddziaływanie zmiany klimatu na oceany obejmuje rosnące zagrożenia dla rybołówstwa i akwakultury poprzez wpływ na fizjologię, przeżywalność, siedliska, reprodukcję, zapadalność na choroby i ryzyko związane z gatunkami inwazyjnymi (średni poziom ufności), ale przewiduje się, że przy globalnym ociepleniu o 1,5°C zagrożenia te będą mniejsze niż przy ociepleniu o 2°C. Przykładowo, jeden z globalnych modeli rybołówstwa przewiduje zmniejszenie rocznych światowych połowów morskich o około 1,5 mln ton w scenariuszu ocieplenia o 1,5°C w porównaniu z ich spadkiem o ponad 3 mln ton w scenariuszu ocieplenia o 2°C (wysoki poziom ufności). {3.4.4.4, Ramka 3.4}

B5. Przewiduje się wzrost związanych z klimatem zagrożeń dla zdrowia, źródeł utrzymania, bezpieczeństwa żywnościowego, zaopatrzenia w wodę, bezpieczeństwa ludzi i wzrostu gospodarczego wraz z globalnym ociepleniem o 1,5°C oraz dalsze ich nasilenie przy wzroście o 2°C. (Rysunek SPM.2) {3.4, 3.5, 5.2, Ramka 3.2, Ramka 3.3, Ramka 3.5, Ramka 3.6, Ramka 6 w Rozdziale 3, Ramka Międzyrozdziałowa 9 w Rozdziale 4, Ramka Międzyrozdziałowa 12 w Rozdziale 5, 5.2}

B5.1. Wśród populacji szczególnie narażonych na negatywne konsekwencje globalnego ocieplenia o 1,5°C lub więcej znajduje się ludność nieuprzywilejowana i podatne na zagrożenia grupy ludności, niektóre ludy autochtoniczne oraz społeczności lokalne utrzymujące się z rolnictwa lub użytkowania obszarów przybrzeżnych (wysoki poziom ufności).
Do regionów zagrożonych w szczególnie wysokim stopniu należą ekosystemy arktyczne, regiony suche, małe rozwijające się państwa wyspiarskie oraz kraje najsłabiej rozwinięte (wysoki poziom ufności). Wraz ze wzrostem globalnego ocieplenia w niektórych populacjach spodziewany jest wzrost ubóstwa i pogarszanie się warunków życia; ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C w porównaniu z 2°C może zmniejszyć do r.
2050 liczbę osób zagrożonych zarówno niebezpiecznymi zjawiskami klimatycznymi jak i ubóstwem nawet o kilkaset milionów (średni poziom ufności). {3.4.10, 3.4.11, Ramka 3.5, Ramka 6 Międzyrozdziałowa w Rozdziale 3, Ramka Międzyrozdziałowa 9 w Rozdziale 4, Ramka Międzyrozdziałowa 12 w Rozdziale 5, 4.2.2.2.2, 5.2.1, 5.2.2, 5.2.2, 5.2.3, 5.6.3}

B5.2. Przewiduje się, że jakikolwiek wzrost poziomu globalnego ocieplenia będzie miał wpływ na zdrowie ludzkie, przede wszystkim negatywny (wysoki poziom ufności). Prognozowane ryzyko związane z zachorowaniami i śmiertelnością w wyniku upałów jest mniejsze dla ocieplenia o 1,5°C niż 2°C (wysoki poziom ufności), podobnie jest dla śmiertelności związanej z ozonem, w przypadku gdy emisje związane z tworzeniem się
ozonu utrzymają się na wysokim poziomie (wysoki poziom ufności). Wyspy ciepła często wzmacniają wpływ fal upałów w miastach (wysoki poziom ufności).
Prognozuje się, że przy wzroście ocieplenia z 1,5°C do 2°C wzrośnie ryzyko zagrożeń chorobami przenoszonymi przez wektory, takimi jak malaria i denga, m.in. na skutek potencjalnych zmian w ich zasięgu występowania (wysoki poziom ufności). {3.4.7, 3.4.8, 3.5.5.8}

B5.3. Przewiduje się, że w wyniku ograniczenia ocieplenia do 1,5°C w porównaniu do 2°C, nastąpi mniejsza redukcja plonów netto kukurydzy, ryżu, pszenicy i potencjalnie innych upraw zbóż, szczególnie w Afryce Subsaharyjskiej, Azji Południowo-Wschodniej oraz Ameryce Środkowej i Południowej, oraz zależna od stężenia atmosferycznego CO2 wartość odżywcza ryżu i pszenicy (wysoki poziom ufności). Prognozy spadku dostępności żywności dla Sahelu, Afryki Południowej, regionu Morza Śródziemnego, Europy Środkowej i Amazonii dla ocieplenia o 2°C są gorsze niż dla ocieplenia o 1,5°C (średni poziom ufności).
Przewiduje się, że wzrost temperatury będzie miał niekorzystny wpływ na zwierzęta gospodarskie w stopniu zależnym od zmian jakości paszy, rozprzestrzeniania się chorób i dostępności zasobów wodnych (wysoki poziom ufności). {3.4.6, 3.5.4, 3.5.5, Ramka 3.1, Ramka Międzyrozdziałowa 6 w rozdziale 3, Ramka Międzyrozdziałowa 9 w Rozdziale 4}

B5.4. Zależnie od przyszłych warunków społeczno-gospodarczych, ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C może, w porównaniu z ociepleniem o 2°C, zmniejszyć odsetek ludności świata narażonej na stres wodny spowodowany zmianami klimatu nawet o 50%, chociaż występują tu znaczne różnice zależne od regionu (średni poziom ufności).
Ograniczenie ocieplenia do 1,5°C, w porównaniu do 2°C, ograniczy stres wodny na terenie wielu małych rozwijających się państw wyspiarskich wynikający z prognozowanego pustynnienia (średni poziom ufności). {3.3.5, 3.4.2, 3.4.8, 3.5.5, Ramka 3.2, Ramka 3.5, Ramka Międzyrozdziałowa 9 w Rozdziale 4}

B5.5. Przewiduje się, że zagrożenia zagregowanego globalnego wzrostu gospodarczego będące skutkiem zmiany klimatu będą do końca obecnego stulecia niższe w scenariuszu ocieplenia o 1,5°C niż przy ociepleniu o 2°C10 (średni poziom ufności). Nie obejmuje to kosztów mitygacji (ograniczania zmiany klimatu), inwestycji adaptacyjnych i korzyści z adaptacji. Przewiduje się, że kraje położone w strefie międzyzwrotnikowej oraz strefie podzwrotnikowej półkuli południowej odczują największy wpływ zmiany klimatu na wzrost gospodarczy, jeżeli ocieplenie klimatu wzrośnie z 1,5°C do 2°C (średni poziom ufności). {3.5.2, 3.5.3}

B5.6. Przy wzroście globalnego ocieplenia z 1,5°C do 2°C rośnie narażenie na liczne i nakładające się zagrożenia klimatyczne, co podnosi liczbę osób narażonych i podatnych na ubóstwo w Azji i Afryce (wysoki poziom ufności). Przy wzroście globalnego ocieplenia z 1,5°C do 2°C zagrożenia w sektorach energetycznym, żywnościowym i wodnym mogą nakładać się w przestrzeni i czasie, wywołując nowe i wzmacniając obecne zagrożenia, narażenia i podatności na ryzyka, które mogą dotykać rosnącej liczby ludzi i regionów (średni poziom ufności). {Ramka 3.5, 3.3.1, 3.4.5.3, 3.4.5.6, 3.4.11, 3.5.4.9}

B5.7. Istnieje wiele dowodów na to, że od czasu AR5 szacowane poziomy ryzyka wzrosły dla globalnego ocieplenia o 2°C dla czterech z pięciu obszarów zagrożeń (ang. Reasons for Concern, RFC) (wysoki poziom ufności). Zmiany ryzyka zależne od stopnia wzrostu temperatury globalnej są obecnie następujące: z wysokiego do bardzo wysokiego przy wzroście z 1,5°C do 2°C dla RFC1 (dotyczy systemów unikalnych i zagrożonych) (wysoki poziom ufności); z umiarkowanego do wysokiego przy wzroście z 1,0°C do 1,5°C dla RFC2 (dotyczy ekstremalnych zjawisk pogodowych) (średni poziom ufności); z umiarkowanego do wysokiego przy wzroście z 1,5°C do 2°C dla RFC3 (dotyczy rozkładu następstw) (wysoki poziom ufności); od umiarkowanego do wysokiego przy wzroście z 1,5°C do 2,5°C dla RFC4 (dotyczy globalnej sumy następstw) (średni poziom ufności); oraz od umiarkowanego do wysokiego ryzyka przy wzroście z 1°C do 2,5°C dla RFC5 (dotyczy wyjątkowych zdarzeń w wielkiej skali) (średni poziom ufności). (Rysunek SPM.2) {3.4.13; 3.5, 3.5.2}

Rysunek SPM.2: Pięć obszarów zagrożeń (ang. Reasons for Concern, RFC), wprowadzonych w trzecim raporcie oceniającym IPCC (TAR), wytycza ramy pozwalające wskazać najważniejsze obszary ryzyka dla różnych sektorów i regionów. RFC pokazują konsekwencje globalnego ocieplenia dla systemów antropogenicznych i środowiska naturalnego. Skutki i/lub obszary ryzyka dla każdego RFC (zagrożenia) są oparte na przeglądzie najnowszej literatury naukowej. Podobnie jak w AR5, publikacje naukowe wykorzystano do eksperckiej oceny wielkości globalnego ocieplenia, przy których poziomy wpływu i/lub ryzyka są niewykrywalne, umiarkowane, wysokie lub bardzo wysokie. Wybór oddziaływań i ryzyk dla systemów naturalnych, zarządzanych i ludzkich na dolnym rysunku ma charakter poglądowy i z założenia nie jest wyczerpujący. RFC1 Systemy unikalne i zagrożone: systemy antropogeniczne i ekosystemy, które mają ograniczony zasięg geograficzny, wynikający z warunków klimatycznych, są endemiczne lub w inny sposób specyficzne. Przykładami są rafy koralowe, Arktyka i jej rdzenna ludność, lodowce górskie i miejsca o szczególnie dużej bioróżnorodności. RFC2 Ekstremalne zdarzenia pogodowe: zagrożenia dla zdrowia ludzkiego, źródeł utrzymania, aktywów i ekosystemów wynikające z ekstremalnych zdarzeń pogodowych, takich jak fale upałów, ulewne deszcze, susze i związane z nimi pożary oraz powodzie przybrzeżne. RFC3 Rozkład następstw: ryzyko/następstwa, które nieproporcjonalnie wpływają na określone grupy z powodu nierównomiernego rozkładu fizycznych zagrożeń związanych ze zmianami klimatycznymi, narażenia lub podatności na zagrożenia. RFC4 Globalna suma następstw: globalne szkody finansowe, degradacja oraz utrata ekosystemów i bioróżnorodności na skalę globalną. RFC5 Wyjątkowe zdarzenia wielkoskalowe: stosunkowo duże, gwałtowne i czasami nieodwracalne zmiany w systemach spowodowane globalnym ociepleniem. Przykłady obejmują rozpad lądolodów Grenlandii i Antarktydy. {3.4, 3.5, 3.5.2.1, 3.5.2.2, 3.5.2.3, 3.5.2.4, 3.5.2.5, 5.4.1 5.5.3, 5.6.1, Ramka 3.4} Kliknij, aby powiększyć.

B6. Potrzeby adaptacyjne będą w większości przypadków mniejsze dla globalnego ocieplenia o 1,5°C niż dla ocieplenia o 2°C (wysoki poziom ufności). Można podjąć wiele działań adaptacyjnych, mogących ograniczyć zagrożenia związane ze zmianą klimatu (wysoki poziom ufności). Istnieją granice możliwości adaptacji i zdolności adaptacyjnych niektórych systemów antropogenicznych i środowiska naturalnego w przypadku globalnego ocieplenia o 1,5°C, co wpływa na możliwe (związane z nimi) straty (średni poziom ufności). Liczba i dostępność opcji adaptacji zależy od sektora (średni poziom ufności). {Tabela 3.5, 4.3, 4.5, Ramka Międzyrozdziałowa 9 w Rozdziale 4, Ramka Międzyrozdziałowa 12 w Rozdziale 5}

B6.1. Szeroki zakres dostępnych możliwości adaptacji pozwala na zmniejszenie zagrożeń dla ekosystemów naturalnych i zarządzanych przez ludzi (np. adaptacja oparta na ekosystemach, przywracanie ekosystemów oraz unikanie degradacji i wylesiania, zarządzanie bioróżnorodnością, zrównoważona akwakultura, wiedza lokalna i wiedza ludności autochtonicznej), zagrożeń związanych z podnoszeniem się poziomu morza (np. ochrona i umacnianie wybrzeży) oraz zagrożeń dla zdrowia, środków do życia, żywności, wody i wzrostu gospodarczego, szczególnie na terenach wiejskich (np. efektywne nawadnianie, sieci bezpieczeństwa socjalnego, zarządzanie ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi i współdzielenie ryzyka, adaptacja oparta na społecznościach lokalnych) i miejskich (np. zielona infrastruktura, zrównoważone gospodarowanie gruntami i planowanie oraz zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi) (średni poziom ufności). {4.3.1, 4.3.2, 4.3.3, 4.3.5, 4.5.3, 4.5.4, 5.3.2, Ramka 4.2, Ramka 4.3, Ramka 4.6, Ramka Międzyrozdziałowa 9 w Rozdziale 4}

B6.2. Przy ociepleniu o 2°C adaptacja będzie większym wyzwaniem dla ekosystemów, produkcji żywności i systemów opieki zdrowotnej niż przy ociepleniu o 1,5°C (średni poziom ufności). Przewiduje się, że niektóre wrażliwe regiony, w tym małe wyspy i kraje najsłabiej rozwinięte, doświadczą wielu poważnych i powiązanych ze sobą zagrożeń klimatycznych, nawet przy globalnym ociepleniu o 1,5°C (wysoki poziom ufności). {3.3.1, 3.4.5, Ramka 3.5, Tabela 3.5, Ramka Międzyrozdziałowa 9 w Rozdziale 4, 5.6, Ramka Międzyrozdziałowa 12 w Rozdziale 5, Ramka 5.3}

B6.3. Granice zdolności adaptacyjnych można osiągnąć już przy ociepleniu o 1,5°C, a przy wyższych poziomach ocieplenia konsekwencje, zróżnicowane dla różnych sektorów i miejsc, będą wyraźniejsze zależnie od wrażliwości regionów, ekosystemów i zdrowia ludzkiego (średni poziom ufności) {Ramka Międzyrozdziałowa 12 w Rozdziale 5, Ramka 3.5, Tabela 3.5}

7. „Wyraźne” jest używane w znaczeniu, że co najmniej dwie trzecie modeli klimatycznych pokazuje ten sam kierunek zmian w tej samej skali siatki, a różnice dla większych regionów są statystycznie znaczące.

8. Przewidywane zmiany w następstwach między różnymi poziomami globalnego ocieplenia są określane w odniesieniu do zmian średniej globalnej temperatury powietrza przy powierzchni Ziemi.

9. Zgodnie z wcześniejszymi badaniami, w przykładzie podano liczby z jednej z ostatnich metaanaliz.

10. Wpływ na wzrost gospodarczy odnosi się tu do zmian w PKB. Wiele następstw, takich jak utrata życia ludzkiego, dziedzictwa kulturowego i usług ekosystemowych, jest trudnych do oszacowania i wyceny.

Tłumaczenie: Marcin Popkiewicz, Aleksandra Kardaś, Anna Sierpińska i Szymon Malinowski.

Fajnie, że tu jesteś. Mamy nadzieję, że nasz artykuł pomógł Ci poszerzyć lub ugruntować wiedzę.

Nie wiem, czy wiesz, ale naukaoklimacie.pl to projekt non-profit. Tworzymy go my, czyli ludzie, którzy chcą dzielić się wiedzą i pomagać w zrozumieniu zmian klimatu. Taki projekt to dla nas duża radość i satysfakcja. Ale też regularne koszty. Jeśli chcesz pomóc w utrzymaniu i rozwoju strony, przekaż nam darowiznę w dowolnej wysokości