Granice planetarne

Granice planetarne Rockströma i stan ich przekroczenia w 2009 oraz 2023 r.

Porównanie stanu Ziemi według oszacowania z roku 2009 ( Rockström i in., 2009) i 2023 (Richardson i in., 2023).

Diagramy obejmują kluczowe dla sprawnego działania systemu ziemskiego sfery:

• klimat,
• integralność biosfery (podtrzymanie bioróżnorodności i wypełnianie dotychczasowych funkcji w systemie),
• zmiany w ekosystemach lądowych,
• zmiany w zasobach wody słodkiej (woda niebieska – woda w zbiornikach, rzekach itd., zielona – woda w roślinach, glebie),
• cykle biogeochemiczne (obieg azotu i fosforu – ważnych substancji odżywczych dla roślin),
• zakwaszenie oceanu,
• zanieczyszczenie atmosfery aerozolem (drobnymi cząstkami o różnym składzie chemicznym),
• stan warstwy ozonowej
• obecność nowych substancji w środowisku.

Okrąg narysowany linią przerywaną pokazuje zakres zmian/zaburzeń, który nie powoduje zagrożenia dla działania systemu ziemskiego. Krawędzie zielonych i pomarańczowych cząstek pokazują, czy poszczególne granice planetarne zostały (wejście w strefę pomarańczową) czy nie zostały (strefa zielona) przekroczone, oraz jak daleko jesteśmy od poszczególnych granic.

Więcej na ten temat w podręczniku Klimatyczne ABC oraz 

Ilustracja na podstawie: Rockström i in., 2009, Richardson i in., 2023 oraz ilustracji Azote (Stockholm Resilience Centre, Stockholm University).

W ramach akcji „Wykres na dziś” publikujemy wykresy i inne wizualizacje dotyczące zagadnień związanych ze zmianą klimatu. Mamy nadzieję, że prezentowane przez nas dane stanowić będą punkt wyjścia do szerokiej i opartej na faktach dyskusji na temat globalnego ocieplenia oraz możliwości jego ograniczenia. Akcję prowadzimy we współpracy z Komitetem ds. Kryzysu Klimatycznego Polskiej Akademii Nauk.

Zobacz wszystkie wizualizacje.