Październik 2014 okazał się najcieplejszym październikiem w historii pomiarów. Rok 2014 ma dużą szansę stać się najcieplejszym w historii pomiarów, bijąc dotychczasowy rekord z roku 2010.

Według analizy NOAA średnia globalna temperatura w październiku 2014 była o 0,74°C wyższa od średniej z XX wieku. Temperatura powierzchni oceanów była w październiku o 0,62°C wyższa od średniej z XX wieku, a powierzchni lądów o 1,05°C. Temperatura oceanów była najwyższa w historii, a temperatura lądów piąta najwyższa w historii pomiarów

Zdjęcie przedstawia wnętrze skrzynki meteorologicznej z termometrami
Wnętrze klatki meteorologicznej na stacji Australijskiego Biura Meteorologicznego w Darwin. Zdjęcie: Bidgee, Wikipedia.

Odchylenie temperatury od średniej - październik 2014.
Rysunek 1: Odchylenie temperatury od średniej z okresu bazowego 1981-2010. National Climatic Data Center (NCDC).

Jak widać na mapach, jedynie zachodnia Syberia i wschodnia Europa były chłodniejsze niż w latach 1981-2010. Na większości pozostałych obszarów świata anomalie temperatury były dodatnie. Na uwagę zasługuje Australia. Październik (w tamtej części świata to odpowiednik kwietnia) był drugim najcieplejszym w historii pomiarów prowadzonych od 1910 roku.  W czasie najgorętszych dni w październiku temperatury w całej Australii sięgały średnio 35-36oC, a lokalnie były znacznie wyższe, przekraczając nawet 40°C.

Październik jest rekordowy także wg danych NASA (ex aequo z październikiem 2005 roku), podobnie zresztą jak większość poprzednich miesięcy. Temperatura w październiku według pomiarów NASA była o 0,76oC wyższa od średniej z połowy XX wieku.

Warto podkreślić, że ta przeciągająca się seria rekordów ma miejsce w czasie, kiedy naturalne zjawiska nie sprzyjają wysokim temperaturom powierzchni Ziemi: aktywność słoneczna wciąż nie należy do najwyższych a na Pacyfiku nie rozwinęło się na razie zjawisko El Niño. Dlaczego zwracamy na to uwagę? Dlatego, że dotąd rekordowo wysokie temperatury odnotowywano najczęściej podczas El Niño, czyli wtedy, gdy wody Pacyfiku są znacznie cieplejsze od średniej (czytaj więcej: Mit: Za globalne ocieplenie odpowiada El Niño). Ani w latach 90-tych, ani wcześniej temperatura nie była wyższa od średniej o więcej niż 0,5oC, z wyjątkiem roku 1997 (najsilniejsza w historii anomalia El Niño). Od blisko 40 lat nie zanotowano też, by październik był chłodniejszy od średniej z okresu 1951-1980 – ostatni raz miało to miejsce w 1977 roku.

Odchylenia temperatury od średniej - październik 2014.
Rysunek 2. Odchylenia temperatury od średniej 1951-1980 w październiku 2014 roku. Dane NASA-GISS

Rozkład anomalii temperatury wg NASA jest praktycznie taki sam jak wg danych NOAA, choć warto zaznaczyć, że NASA wyznacza anomalię temperatury w regionach polarnych, czego NOAA nie robi. W niektórych obszarach Arktyki i Antarktyki anomalie temperatury  względem okresu bazowego przekraczają 4°C.

Bieżący rok ma dużą szansę być najcieplejszym w historii pomiarów temperatury. Cały okres od stycznia do października był dotychczas najcieplejszy, z temperaturą o 0,68oC wyższą do średniej z lat 1951-1980.  Co zaś będzie, jeśli rozwinie się anomalia El Niño? W takiej sytuacji rekord z 2014 roku nie przetrwa długo. W sumie to nic dziwnego. Koncentracja dwutlenku węgla zbliża się do 400 ppm, podobnie rekordowe są też stężenia innych gazów cieplarnianych.

Hubert Bułgajewski, konsultacja merytoryczna prof. Szymon Malinowski

Fajnie, że tu jesteś. Mamy nadzieję, że nasz artykuł pomógł Ci poszerzyć lub ugruntować wiedzę.

Nie wiem, czy wiesz, ale naukaoklimacie.pl to projekt non-profit. Tworzymy go my, czyli ludzie, którzy chcą dzielić się wiedzą i pomagać w zrozumieniu zmian klimatu. Taki projekt to dla nas duża radość i satysfakcja. Ale też regularne koszty. Jeśli chcesz pomóc w utrzymaniu i rozwoju strony, przekaż nam darowiznę w dowolnej wysokości