Odtlenianie (anoksja). Powodowana przez nas zmiana klimatu skutkuje poważnymi zmianami w oceanie światowym: wzrostem poziomu morza, zakwaszaniem wód oceanicznych i wzrostem ich temperatury, wymieraniem raf koralowych, grozi też zatrzymaniem cyrkulacji termohalinowej. Jakby tego było mało, pojawiają się pierwsze dowody na kolejny poważny problem, prognozowany przez naukowców już dekady temu: zaczyna spadać zawartość tlenu w wodach oceanów…
Tlen przenika do wód oceanicznych z atmosfery, jest też produkowany przez unoszący się przy powierzchni fotosyntetyzujący fitoplankton. Następnie ten życiodajny gaz jest transportowany z wód powierzchniowych w głębiny, gdzie służy żyjącym tam zwierzętom. Jednak wkrótce czekają je problemy…
Po pierwsze, zgodnie z prawem Henry’ego w miarę wzrostu temperatury wody maleje ilość rozpuszczonych w niej gazów – dotyczy to także tlenu. Po drugie, maleje gęstość wody w górnej, szybko nagrzewającej się warstwie oceanów, co stabilizuje ich stratyfikację (czyli powoduje powstawanie ułożonych nad sobą, coraz mniej gęstych w stronę powierzchni, słabo mieszających się warstw), a przez to osłabia procesy transportu tlenu w głębiny oceaniczne. Co będzie się działo, gdy zwierzęta żyjące w oceanie nie będą miały dostępu do potrzebnej im ilości tlenu? Wkrótce będziemy mogli się dowiedzieć.
Na razie spadek natlenienia wód oceanicznych nie wykracza istotnie poza zakres naturalnej zmienności, a jeśli już to na krótki czas i lokalnie. Ale niedługo się to zmieni. Artykuł, napisany przez Matthew Longa, oceanografa z NCAR wraz z kolegami (Long i in., 2016) pokazuje, że już w przeciągu 10-15 lat powodowany przez ocieplenie klimatu spadek natlenienia wód oceanicznych będzie tak znaczący, że wykroczy poza zakres naturalnej zmienności, utrudniając oddychanie mieszkańcom oceanów.
Do roku 2040. powodowana przez zmianę klimatu utrata tlenu stanie się powszechna, powodując że rozrastające się obszary oceanów staną się niezdatnymi do życia dla wielu gatunków. O ile wody powierzchniowe dzięki mieszaniu wiatrowemu mogą utrzymać wystarczający poziom dotlenienia, a niektóre żyjące w oceanie zwierzęta, takie jak delfiny czy wieloryby, oddychają wynurzając się i pobierając tlen z powietrza, to inne, w tym ryby i kraby, potrzebują tlenu rozpuszczonego w wodzie.
To kolejny wywoływany przez nas czynnik szkodzący ekosystemom oceanicznym, w tym światowym łowiskom. Jak stwierdził autor pracy: „Środowisko naukowe obawia się, że popychamy sytuację poza punkt krytyczny, poza którym nie będziemy już w stanie zapobiec szkodom.”
Marcin Popkiewicz na podst. Long i in., 2016, Oceans won’t have enough oxygen in as little as 15 years, Emerging threat from climate change: ocean oxygen levels are starting to drop
Konsultacja merytoryczna: prof Jan M. Węsławski
Fajnie, że tu jesteś. Mamy nadzieję, że nasz artykuł pomógł Ci poszerzyć lub ugruntować wiedzę.
Nie wiem, czy wiesz, ale naukaoklimacie.pl to projekt non-profit. Tworzymy go my, czyli ludzie, którzy chcą dzielić się wiedzą i pomagać w zrozumieniu zmian klimatu. Taki projekt to dla nas duża radość i satysfakcja. Ale też regularne koszty. Jeśli chcesz pomóc w utrzymaniu i rozwoju strony, przekaż nam darowiznę w dowolnej wysokości