MIT

Silne opady śniegu to dowód, że nie ma żadnego ocieplenia klimatu.

STANOWISKO NAUKI

Ocieplenie zwiększa wilgotność powietrza, a to z kolei zwiększa intensywność opadów. Oznacza to silniejsze opady śniegu w regionach o warunkach sprzyjających powstawaniu śniegu. Rekordowe śnieżyce nie tylko nie przeczą globalnemu ociepleniu, ale są przewidziane w modelach klimatycznych i potwierdzają nasze prognozy wzrostu intensywności opadów.

Silne opady śniegu to dużo roboty dla odśnieżających. Zdjęcie dekoracyjne.
Rysunek 1: Spektakularne opady śniegu z reguły budzą u opinii publicznej wątpliwości co do występowania globalnego ocieplenia. Zdjęcie: PublicDomainPicturesPixabay

Kwestia rekordowych opadów śniegu w kontekście globalnego ocieplenia stała się głośna na przykład zimą 2009/2010, która przyniosła w USA serię śnieżyc, które zyskały miano „Snowmagedddonu”. Jednak niemal za każdym razem, gdy z nieba sypnie więcej białego puchu, w internecie sypią się komentarze o rzekomym końcu ocieplenia klimatu. Czy takie zjawiska faktycznie dowodzą, że nie ma globalnego ocieplenia? Wręcz przeciwnie.

Czy klimat się ociepla? Tak!

Spójrzmy przede wszystkim na dane o temperaturze. Jak można przeczytać w ostatnim, Szóstym raporcie IPCC, średnia temperatura w latach 2011-2020 była o 1,09°C wyższa niż w czasach przedprzemysłowych (1850-1900), a każda z ostatnich 4 dekad była kolejno coraz cieplejsza niż którakolwiek z wcześniejszych, począwszy od 1850 r.

Zgodnie z ostatnim podsumowaniem NOAA rok 2022 znalazł się w pierwszej szóstce listy najcieplejszych lat w historii pomiarów (od 1880 roku), a cała pierwsza dziesiątka to lata 2010 i nowsze. Wykres zmian temperatury wygląda następująco:

Globalne ocieplenie: wykres wzrostu średniej temperatury powierzchni Ziemi.
Rysunek 2: Odchylenie średniej rocznej temperatury powierzchni Ziemi (anomalia) od średniej z XX wieku. Prawa oś pionowa pokazuje wartości w stopniach Celsjusza, prawa – Fahrenheita. Źródło: NOAA.

Jak widać, kolejne lata bywają co prawda na zmianę cieplejsze i chłodniejsze (co jest przejawem naturalnej zmienności klimatu), ale długoterminowo widoczny jest niewątpliwy trend wzrostu temperatury.

Skąd się biorą rekordowe opady śniegu?

Skoro globalne ocieplenie postępuje, to dlaczego w niektórych miejscach obserwuje się rekordowe opady śniegu? Wraz ze wzrostem temperatury zwiększa się parowanie z oceanów. To z kolei skutkuje zwiększeniem ilości pary wodnej w powietrzu. Potwierdzają wyniki pomiarów, podsumowane niedawno w raporcie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmiany klimatu (IPCC AR6 WG1 Rozdział 2.3.1.) – patrz wykres poniżej.

Wykres: zmiany zawartości pary wodnej w kolumnie powietrza.
Rysunek 3: Zmiany średniej całkowitej zawartości pary wodnej w kolumnie powietrza. Wykreślono wartości anomalii, czyli odchylenia wartości w konkretnym roku od średniej z lat 1988-2008. Poszczególne linie odpowiadają opracowaniom różnych zespołów badawczych – jak widać, różnią się szczegółami, ale wszystkie zgadzają się, że średnio rzecz biorąc pary wodnej w atmosferze przybywa. Źródło: IPCC AR6 WG1 Rozdział 2.3.1. Szczegóły na temat zbiorów danych można znaleźć w materiałach uzupełniających do raportu (tabela 2.SM.1).

Większa wilgotność powietrza zazwyczaj prowadzi do większych opadów, a także zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia opadów ekstremalnych. Potwierdzają to obserwacje. Badania trendów w zakresie opadów w Stanach Zjednoczonych pokazują, że na przestrzeni XX w. częstotliwość opadów silnych (powyżej 50 mm dziennie wzrosła o 20% (Groisman i inni, 2004). Większość tego wzrostu miała miejsce po 1970 roku. Wzrost częstości występowania silnych opadów (powyżej 10 lub 20 mm dziennie) wykazały też analizy dotyczące innych regionów lub całego świata (Alexander i inni, 2006, Groisman i inni, 2006, Fischer i Knutti, 2016, Papalexiou i Montanari, 2019, IPCC AR6 WG1, 2021).

Wykres: liczba z dni z opadami powyżej 10mm w ciągu roku.
Rysunek 4: Liczba dni w roku w ujęciu globalnym, kiedy opad był większy, niż 10 mm dziennie, wyrażona jako anomalia w stosunku do okresu referencyjnego 1961-1990 (Alexander i inni, 2006).

Opady śniegu występują przy temperaturach powietrza między -10°C a 0°C. Jeśli temperatura jest niższa, wilgotność atmosfery jest zbyt mała, by mogły mieć miejsce duże opady śniegu.

Poziom nasycenia powietrza parą wodną
Rysunek 5. Poziom nasycenia powietrza parą wodną w zależności od temperatury. Źródło.

Globalne ocieplenie zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia śniegu w cieplejszych, południowych regionach. Jednak w regionach północnych, chłodniejszych, dotychczas temperatury były zbyt niskie, by dochodziło do silnych śnieżyc. Tam ocieplenie może stworzyć warunki korzystne dla powstawania śniegu (CCSP 2008).

Znajduje to potwierdzenie w obserwacjach. Na przestrzeni minionego wieku zaobserwowano między innymi trend spadkowy częstotliwości opadów śniegu na południowym i zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych oraz na dolnym obszarze wybrzeża środkowo-zachodniego. Z kolei wzrost liczby śnieżyc zaobserwowano na górnym obszarze środkowego zachodu i na północnym wschodzie Stanów Zjednoczonych (Changnon 2006).

Twierdzenie, że w ocieplającym się świecie nie ma miejsca na rekordowe opady śniegu, świadczy o niezrozumieniu powiązań między globalnym ociepleniem a ekstremalnymi opadami. Ocieplenie zwiększa wilgotność powietrza, a to prowadzi do ekstremalnych opadów. Również do silnych śnieżyc w regionach o warunkach korzystnych dla powstawania śniegu. Rekordowe opady śniegu nie tylko nie przeczą globalnemu ociepleniu, ale są przewidziane w modelach klimatycznych i potwierdzają nasze prognozy odnośnie zwiększenia intensywności opadów (Fischer i Knutti, 2016).

Marcin Popkiewicz na podstawie Skeptical Science,
konsultacja merytoryczna: prof. Szymon P. Malinowski
aktualizacja: Aleksandra Kardaś

Aktualizacja 06.04.2023

Fajnie, że tu jesteś. Mamy nadzieję, że nasz artykuł pomógł Ci poszerzyć lub ugruntować wiedzę.

Nie wiem, czy wiesz, ale naukaoklimacie.pl to projekt non-profit. Tworzymy go my, czyli ludzie, którzy chcą dzielić się wiedzą i pomagać w zrozumieniu zmian klimatu. Taki projekt to dla nas duża radość i satysfakcja. Ale też regularne koszty. Jeśli chcesz pomóc w utrzymaniu i rozwoju strony, przekaż nam darowiznę w dowolnej wysokości